Het toeslagenschandaal leidde tot een sterke roep om maatwerk in de uitvoering van beleid. Mensen maken fouten en niet alle mensen passen binnen regels. Er moet meer ruimte komen om fouten en uitzonderingen te maken.

Maar maatwerk kan doorschieten. Teveel vrijheid voor beoordelaars leidt tot willekeur. Zo blijkt uit onderzoek dat beoordelaars van uitkeringsregelingen sterk in strengheid verschillen. Heb je een strenge beoordelaar, dan heb je pech. Heb je een soepele, dan heb je mazzel.

Minister Eddy van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft recent een wetsvoorstel afgerond om meer rekening te houden met de persoonlijke situatie van mensen in de uitvoering van beleid. In welke gevallen is maatwerk beter? Hoe geef je maatwerk vorm? En hoe voorkom je dat maatwerk overgaat in willekeur?

Tijdens deze avond, op 15 mei 2025, gingen we over deze vragen in discussie met onderzoekers, politici, en medewerkers van uitvoeringsinstanties.

Gespreksleiding was in handen van Huub Brouwer (universitair docent ethiek en politieke filosofie, Tilburg University) en Robert Dur (hoogleraar economie, Erasmus Universiteit Rotterdam).

De volgende sprekers waren te gast:

Will Tiemeijer is senior onderzoeker bij de Wetenschappelijke Raad voor de Regering. Daarnaast is hij bijzonder hoogleraar Gedragswetenschappen en Beleid aan de Erasmus Universiteit van Rotterdam. Hij wordt twee jaar gedetacheerd bij een Inspectie van de Belastingdienst, die toeziet op Belastingen en Toeslagen vanuit het perspectief van burger. Foto: Arenda Oomen

Marije Huiting is senior onderzoeker en manager innovatie en kwaliteit onderwijs bij de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur. Ze studeerde af met een onderzoek naar schuldhulpverlening en de rol van stress door schulden. Ze is mede-auteur van De (on)menselijke maat.

Marieke Thoomes is coördinator van de landelijke Maatwerkplaats van de UWV. Werknemers kunnen bij de Maatwerkplaats casussen melden waarvan zij ‘professionele buikpijn’ krijgen.

Ruth Kanis is medewerker IND Maatwerkloket Amsterdam en maatschappelijk voorlichter.

Daan de Kort is lid van de Tweede Kamer voor de VVD en onder meer woordvoerder Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Daarvoor was hij gemeenteraadslid en later wethouder economie in Veldhoven.

is lid van de lid van de Tweede Kamer voor GroenLinks-PvdA op gebied van arbeid, inkomensbeleid en arbeidsmigratie. Zij was geruime tijd bestuurder van de FNV, onder meer voor de uitzendbranche en als arbeidsvoorwaardencoördinator.